Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Boursèu-courtet-tiro-braso
Brachythecium rutabulum
Brachytheciaceae
Nom en français : Buissonnette commune.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo coumuno fai de tepo estendudo pulèu plato emé de rebat jauno qu'esbrihoun. Li tijo que podon faire pu de 10 cm soun iregulieramen ramado. Se recounèis à sa fueio un pòu rufo e plegado qu'a uno costo pu longo que la mita de sa loungour e emé uno baso en couor alor que lou bout èi pounchu e denta. Li celulo dis alo soun en reitangle.
Usanço :Se pòu engana emé d'àutri mousso pluroucarpo di fueio larjo. Brachythecium rivulare a d'auriho en triangle amé de celulo pu diferençado.
Port : Pluroucarpo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : 2,5 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Brachythecium
Famiho : Brachytheciaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 10 à 2000 m
Aparado : Noun
Óutobre à febrié
Liò : Sòu
- Roco
- Paret
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Brachythecium rutabulum (Hedw.) Schimp., 1853